🐆 Nadczynność Tarczycy U Dziecka Forum

Nadczynność tarczycy u dzieci to podstępna choroba i nie zawsze jesteśmy w stanie wykryć ją odpowiednio szybko. Związane jest to przede wszystkim z faktem, iż w przeciwieństwie do dorosłych, dzieci nie są w stanie określić dokładnie jakie dolegliwości u nich występują. Dlatego też niezwykle ważna jest wnikliwa obserwacja dziecka i zgłaszanie wszelkich niepokojących objawów lekarzowi. Nadczynność tarczycy u dzieci to stan, w którym dochodzi do nadmiernej produkcji i wydzielania do krwi trójjodotyroniny i tyroksyny, czyli T3 i T4. W większości przypadków za nadczynność tarczycy u dzieci odpowiadają procesy autoimmunologiczne, objawiające się pod postacią choroby Gravesa-Basedowa. Objawy nadczynności tarczycy często są ignorowane przez rodziców lub lekceważone przez nastolatków. Do badania poziomu hormonów tarczycy powinny nas skłonić między innymi niskie przyrosty masy ciała pomimo wzmożonego apetytu, wytrzeszcz gałek ocznych, luźne stolce oraz drażliwość. Diagnostyka opiera się na zbadaniu poziomu hormonów tarczycy we krwi, a także sprawdzeniu obecności charakterystycznych przeciwciał, a następnie badaniu palpacyjnym i obrazowym tarczycy. W zależności od przyczyny nadczynności tarczycy stosuje się leczenie farmakologiczne, terapię radioizotopową lub leczenie chirurgiczne. Niestety, nawet pomimo przywrócenia tarczycy do prawidłowej pracy, chorzy do końca życia muszą pozostać pod kontrolą lekarza endokrynologa. Skąd się bierze nadczynność tarczycy u dzieci? Zanim przejdziemy do tego, czym właściwie jest nadczynność tarczycy i skąd się bierze u dzieci, przypomnijmy czym jest tarczyca. To niewielki narząd zlokalizowany w dolnej części szyi, mniej więcej na wysokości tchawicy, kształtem przypominający motyla. Główną rolą tarczycy w naszym organizmie jest synteza trójjodotyroniny i tyroksyny, czyli hormonów T3 i T4. Wpływają one na wiele procesów zachodzących w naszym ciele, w tym przede wszystkim na przemianę materii w tkankach oraz prawidłową pracę mięśni, serca i układu nerwowego. Nadczynność tarczycy u dzieci i u dorosłych to stan, w którym dochodzi do wzmożonej syntezy i uwalniania do krwi jej hormonów. Powoduje to liczne niekorzystne zmiany w organizmie i zaburza pracę wielu układów, dlatego też bezwzględnie wymaga leczenia. Nadczynność to zdecydowanie rzadziej spotykane zjawisko niż niedoczynność tarczycy u dzieci. Szacuje się, że występuje u około 1/ dzieci. Jeżeli chodzi o przyczyny nadczynności tarczycy u niemowląt, jak również u małych dzieci, najczęściej wymienia się procesy autoimmunologiczne czyli chorobę Gravesa-Basedowa. Z niewyjaśnionych przyczyn dochodzi do nadmiernego pobudzenia tarczycy przez nasze własne limfocyty B produkujące swoiste przeciwciała, co skutkuje nadmierną produkcją T3 i T4 i przyspieszeniem metabolizmu w całym organizmie. Choroba Gravesa-Basedowa może również występować u nastolatków, zwłaszcza u dziewcząt w okresie pokwitania. Czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia nadczynności tarczycy spowodowanej chorobą Gravesa-Basedowa jest występowanie u dziecka lub jego bliskich innych schorzeń autoimmunizacyjnych, takich jak cukrzyca typu I, bielactwo, toczeń rumieniowaty, choroba Addisona, reumatoidalne zapalenie stawów czy małopłytkowość idiopatyczna. Inne przyczyny nadczynności tarczycy u dzieci to: wirusowe lub bakteryjne zapalenie tarczycy, choroba Hashimoto (limfocytowe zapalenie tarczycy, również choroba autoimmunologiczna), zespół McCune’a-Albrighta, guzki tarczycy u dzieci, nadczynność jatrogenna, wywoływana przez podawane w zbyt dużych dawkach hormony tarczycy u dzieci cierpiących na niedoczynność tego gruczołu. Nadczynność tarczycy u dzieci – objawy Jeżeli chodzi o objawy chorej tarczycy u dzieci, związane są one przede wszystkim z tym, że zwiększona ilość trójjodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4) w krwioobiegu powoduje przyspieszenie metabolizmu całego organizmu. W zależności od poziomu T3 i T4 we krwi, wyróżnia się trzy postacie nadczynności tarczycy u dzieci: subliniczną, jawnie kliniczną, przełom tyreotoksyczny. Choć skutki nadczynności tarczycy bez względu na wiek dziecka są podobne, warto pamiętać o tym, że u każdej z grup wiekowych będą objawiać się nieco inaczej. Na co wiec zwrócić uwagę jeżeli chodzi o nadczynność tarczycy u niemowląt? Objawy, które powinny wzbudzić nasze podejrzenia to przede wszystkim: drażliwość, problemy z karmieniem, małogłowie, wole tarczycowe, wytrzeszcz gałek ocznych, wymioty i biegunki, słabe przyrosty masy ciała, przyspieszona praca serca i zwiększone ciśnienie krwi. Jeżeli chodzi natomiast o objawy nadczynności tarczycy u młodzieży, są one zbliżone do tych obserwowanych u dorosłych. Najbardziej charakterystyczne z nich to: problemy z koncentracją, zwiększona potliwość i permanentne uczucie wilgotnej skóry, podwyższona temperatura ciała, drażliwość, wahania nastroju, nadpobudliwość ruchowa, bezsenność, tachykardia, podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, nadmierne wypadanie włosów i osłabienie paznokci, spadek masy ciała pomimo dużego apetytu, luźne stolce, u dziewcząt zaburzenia długości cyklu miesiączkowego lub opóźnienie pojawienia się pierwszej miesiączki, wytrzeszcz gałek ocznych. Jak zbadać tarczycę u dziecka? Jeżeli chodzi o badanie tarczycy u dzieci, nie różni się ono niczym od tego przeprowadzanego u osób dorosłych. W pierwszej kolejności należy oczywiście sprawdzić w laboratorium poziom hormonów tarczycy u dzieci: TSH, fT3 i fT4. Ze względu na fakt, iż pobranie krwi u sporego odsetka dzieci stanowi duże wyzwanie, lekarz zleca zwykle wykonanie od razu oznaczeń poziomu przeciwciał przeciwtarczycowych czyli: anty-TPO, anty-TG, TRAB. Jeżeli w badaniach uwzględniających wartości referencyjne dla konkretnych grup wiekowych uzyskamy wyniki nieprawidłowe, kolejnym etapem diagnostyki jest skierowanie do endokrynologa. Przeprowadzi on badanie palpacyjne tarczycy, w przebiegu którego może wykryć wole lub ewentualne guzki tarczycowe, a także badanie obrazowe, czyli USG tarczycy. Na podstawie otrzymanego obrazu możliwe jest nie tylko uzyskanie informacji na temat wielkości samego gruczołu, ale również wykrycie zmian ogniskowych, guzków, a także wola. W nielicznych przypadkach badanie tarczycy u dziecka zakończyć się może biopsją gruczołu i przekazaniem materiału do badań histopatologicznych. Najważniejsze jest ustalenie i wyeliminowanie przyczyny źródłowej zwiększonej syntezy hormonów tarczycy, co niestety często jest skomplikowane i wymaga czasu. Nadczynność tarczycy u dzieci – leczenie Ze względu na niekorzystne skutki i możliwe powikłania, leczenie tarczycy u dzieci powinno być wdrożone natychmiast po postawieniu diagnozy i nadzorowane przez specjalistę z dziedziny endokrynologii. Jeżeli chodzi o nadczynność tarczycy u dzieci, leczenie najczęściej obejmuje trzy metody: Leczenie farmakologiczne Dostępne od 3 roku życia, polega na przyjmowaniu tzw. tyreostatyków czyli leków hamujących syntezę T3 i T4. Najpopularniejszym z nich jest tiamazol. Ten sposób leczenia wymaga jednak czasu, gdyż pierwsze efekty widoczne są dopiero po około 2-3 tygodniach. Niestety niesie on ze sobą wiele skutków ubocznych, w tym tak poważne jak reakcje alergiczne lub powiększenie wątroby, a nawet uszkodzenie szpiku. Leczenie radiojodem W przypadku niepowodzenia terapii farmakologicznej stosuje się tzw. jodowanie tarczycy, czyli leczenie promieniotwórczym izotopem jodu (J 131), który powoduje zmniejszenie syntezy hormonów tarczycy i zmniejszenie wola. Leczenie operacyjne Stosowane w sytuacji kiedy poprzednie metody nie przynoszą oczekiwanych rezultatów lub też w sytuacji, kiedy obecne są nadczynne guzki tarczycowe lub inne zmiany ogniskowe. Polega na chirurgicznym wycięciu obszarów o zwiększonej aktywności, co skutkuje przywróceniem fizjologicznej pracy tarczycy. W większości przypadków leczenie może być przeprowadzane w warunkach ambulatoryjnych, choć zdarzają się sytuacje, w których wymagana jest hospitalizacja. Ze względu na fakt, iż większość przypadków nadczynności tarczycy u dzieci ma podłoże autoimmunologiczne, nie jest możliwe permanentne wyleczenie. W związku z tym chory pozostaje pod kontrolą endokrynologa praktycznie przez całe życie. Nadczynność tarczycy u dzieci – skutki Jeżeli chodzi o powikłania nieleczonej nadczynności tarczycy u dzieci, szczególnie niebezpieczny dla zdrowia i życia dziecka jest przełom tarczycowy. Dochodzi do niego w przypadku braku leczenia i bardzo wysokiego stężenia T3 i T4 w organizmie. Głównymi objawami przełomu tarczycowego są: gwałtowny wzrost temperatury ciała, zaburzenia rytmu serca, wymioty i biegunki, silne, zlewne poty. W tej sytuacji wymagana jest natychmiastowa hospitalizacja. Jeżeli chodzi o inne poważne skutki nieleczonej nadczynności tarczycy u dzieci, wymienia się wśród nich: kardiomegalię, żółtaczkę, powiększenie węzłów chłonnych, osteomalację, zaburzenia witaminowe. Nadczynność tarczycy u dzieci w pytaniach i odpowiedziach Czy nadczynność tarczycy u dzieci jest wyleczalna? Dzięki osiągnięciom medycyny większość postaci nadczynności tarczycy u dzieci można wyleczyć. Ze względu jednak na fakt, iż spory odsetek przypadków spowodowany jest procesami autoimmunologicznymi, pacjenci z nadczynnością tarczycy, nawet po odstawieniu leczenia do końca życia powinni pozostawać pod kontrolą lekarza endokrynologa. Jak leczyć nadczynność tarczycy u dzieci? W zależności od przyczyny źródłowej nadczynności tarczycy u dzieci, dostępne są trzy metody leczenia: farmakologiczna (polegająca na podawaniu leków hamujących aktywność tarczycy), jodowanie (podawanie specjalnego, radioaktywnego izotopu jodu, który po wniknięciu do komórek tarczycy powoduje ich zanik), chirurgiczna (polegająca na wycięciu nadaktywnych części tarczycy, np. guzków). Kiedy należy badać tarczycę u dzieci? Tarczyca powinna zostać zbadania u dziecka, jeżeli pojawiają się u niego charakterystyczne objawy, mogące świadczyć o nadczynności. Do badania powinny nas skłonić między innymi: Drażliwość, Brak przyrostu masy ciała pomimo zwiększonego apetytu, Problemy z koncentracją, Biegunki, Problemy ze snem, Wytrzeszcz gałek ocznych. Zdjęcie główne: wikipedia Źródła: Beata Pyrżak, Nadczynność i niedoczynność tarczycy u dzieci do lat sześciu, Forum Pediatrii Praktycznej, Studium przypadków 31 maja 2018 NR 6 (Grudzień 2015); Markiewicz K., Pokorna-Kałwak D., Noczyńska A., Sapilak B., Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Klinika Endokrynologii i Diabetologii Wieku Rozwojowego, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Choroby tarczycy u dzieci; Dobrzańska A, Ryżko J. Pediatria do LEK i PES. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014; Brook C, Brown S. Endokrynologia pediatryczna. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013.

Zdecydowanie częściej nadczynność tarczycy występuje u kobiet niż u mężczyzn. Główna przyczyna nadczynności tarczycy to choroba Gravesa-Basedowa, czyli nadczynność tarczycy na tle autoimmunologicznym. Inna przyczyna, wole guzkowe toksyczne, jest konsekwencją niedoborów jodu w Polsce w latach 80. XX w. Jawna nadczynność tarczycy

Zaburzenia funkcji tarczycy u dzieci występują rzadziej niż u dorosłych. Mimo to stanowią bardzo istotny problem kliniczny ze względu na następstwa, które mogą powodować. Hormony tarczycy odgrywają ważną rolę na każdym etapie rozwoju dziecka, począwszy od wczesnego okresu płodowego. Wrodzona niedoczynność tarczycy jest objęta programem obowiązkowych badań przesiewowych prowadzonych w Polsce u wszystkich noworodków. Program obowiązkowych badań przesiewowych prowadzonycten wykrywa pierwotną wrodzoną niedoczynność tarczycy, ale nie pozwala na rozpoznanie niedoczynności wtórnej (podwzgórzowo-przysadkowej). Częstość występowania zaburzeń funkcji tarczycy rośnie wraz z wiekiem dziecka i jest największa w okresie dojrzewania płciowego. Po 10. zaznacza się też wyraźna przewaga płci żeńskiej. W tym czasie najczęstszą przyczyną dysfunkcji tarczycy jest autoimmunizacyjne zapalenie tarczycy. Prezentowany artykuł omawia najważniejsze zagadnienia związane z rozpoznawaniem i leczeniem zaburzeń czynności tarczycy u noworodków, niemowląt i dzieci do lat sześciu. Nadczynność tarczycy Definicja Nadczynność tarczycy (hipertyreoza) to zespół kliniczny spowodowany wzmożoną syntezą i uwalnianiem hormonów tarczycy, co prowadzi do wzrostu stężenia wolnej tyroksyny (fT4) i/lub wolnej trijodotyroniny (fT3). Tyreotoksykoza to zespół objawów związanych z nadmiarem wolnej tyroksyny (fT4) i/lub wolnej trijodotyroniny (fT3), których źródłem może być gruczoł tarczowy (nadmierna synteza lub nadmierne uwalnianie w przebiegu destrukcji miąższu tarczycy) lub zatrucie egzogenną tyroksyną (np. przedawkowanie leku) [1, 2].Częstość występowania U dzieci w wieku poniżej czterech lat nadczynność tarczycy występuje 1:1 000 000. Częstość występowania wzrasta wraz z wiekiem i osiąga szczyt w okresie pokwitania. Do 10. jest podobna u obu płci, w okresie dojrzewania dziewczęta chorują 4–5 razy częściej niż chłopcy [3, 4, 5].Przyczyny Główną przyczyną nadczynności tarczycy u dzieci jest choroba Gravesa i Basedowa (stanowi około 60–80% zachorowań) [3, 5, 6]. Jest to choroba autoimmunizacyjna spowodowana obecnością przeciwciał stymulujących receptor dla TSH (anty-TSH-R), co powoduje nadmierną syntezę i wydzielanie hormonów tarczycy. Choroba Gravesa i Basedowa częściej występuje u dzieci z innymi chorobami autoimmunizacyjnymi oraz u dzieci z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku autoimmunizacyjnych chorób tarczycy [5]. Choroba Gravesa i Basedowa może współistnieć z cukrzycą typu 1, chorobą Addisona, bielactwem, toczniem rumieniowatym, reumatoidalnym zapaleniem stawów, miastenią, idiopatyczną małopłytkowością [7]. Zwiększoną częstość występowania opisano także u dzieci z zespołem Downa [8]. Ten sam mechanizm autoimmunizacji, który obserwujemy w chorobie Gravesa i Basedowa, jest przyczyną płodowo-noworodkowej autoimmunizacyjnej nadczynności tarczycy występującej u dzieci matek z aktywną chorobą Gravesa i Basedowa w ciąży lub matek po leczeniu radykalnym, u których utrzymują się przeciwciała anty-TSH-R mające zdolność do przechodzenia przez łożysko i stymulowania tarczycy płodu [5]. Przyczyny nadczynności tarczycy u dzieci [5]: Choroba Gravesa i Basedowa (najczęściej) Podostre zapalenie tarczycy Przemijająca autoimmunizacyjna noworodkowa nadczynność tarczycy pochodzenia matczynego Faza nadczynna przewlekłego limfocytarnego zapalenia tarczycy (hashitoxicosis) Tyreotoxicosis factitia (celowe spożycie preparatów L-tyroksyny) Indukowana jodem nadczynność tarczycy (nadmiar jodu, środki kontrastowe stosowane w radiologii, amiodaron) Aktywująca mutacja genu receptora dla TSH lub białka Gsα (zespół McCune-Albrighta) Wole guzkowe nadczynne (najczęściej pojedynczy guzek nadczynny, rzadziej wole wieloguzkowe) Zróżnicowany rak tarczycy przebiegający z nadczynnością (brodawkowaty, pęcherzykowy) Oporność przysadkowa na hormony tarczycy Gruczolak przysadki produkujący TSH (TSH-oma) Objawy W większości przypadków choroba Gravesa i Basedowa u dzieci przebiega z obecnością wola i tachykardią, często z towarzyszącą łagodną oftalmopatią. Rozpoznawanie Nadczynność tarczycy rozpoznaje się na podstawie wywiadu, badania klinicznego oraz badań laboratoryjnych. Najczęściej stwierdza się podwyższone stężenia fT4 i/lub fT3 z towarzyszącą supresją stężenia TSH (z wyjątkiem rzadkich przypadków TSH-oma i przysadkowej oporności na hormony tarczycy, kiedy stężenie TSH jest nieadekwatnie wysokie w stosunku do podwyższonych stężeń fT4 i/lub fT3). Rozpoznanie choroby Gravesa i Basedowa opiera się na potwierdzeniu obecności przeciwciał przeciw receptorowi dla TSH (anty-TSH-R) o charakterze stymulującym. Dodatkowo mogą występować także przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie (anty-Tg) i peroksydazie tarczycowej (anty-TPO). W badaniu USG tarczyca jest zwykle powiększona, hipoechogeniczna, niejednorodna ze wzmożonym przepływem [2, 7]. Leczenie W leczeniu nadczynności tarczycy u dzieci stosuje się tyreostatyki, jod promieniotwórczy i leczenie operacyjne. Lekiem z wyboru jest tiamazol. Ze względu na duży odsetek nawrotów po leczeniu tyreostatykiem, leczenie to jest zwykle wstępem do leczenia radykalnego. Wspomagająco w celu opanowania objawów klinicznych nadczynności tarczycy stosuje się β-blokery (propranolol) [5, 6, 7, 9]. Nadczynność tarczycy u płodu i noworodka Częstość występowania nadczynności tarczycy w ciąży wynosi 0,1–0,4% [10]. Najczęściej jest ona związana z chorobą Gravesa i Basedowa [5, 10]. Nadczynność tarczycy w ciąży jest niekorzystna zarówno dla matki, jak i dla płodu/noworodka. Kobiety ciężarne z nadczynnością tarczycy znajdują się w grupie ryzyka rozwoju zastoinowej niewydolności krążenia, nadciśnienia tętniczego, porodu przedwczesnego, stanu przedrzucawkowego oraz przełomu hipermetabolicznego w okresie okołoporodowym. Najważniejsze zagrożenia dla płodu/noworodka to rozwój płodowej/noworodkowej nadczynności tarczycy lub sporadycznie niedoczynności tarczycy pochodzenia ośrodkowego, niska urodzeniowa masa ciała, zwiększona częstość występowania wad wrodzonych (najczęściej układu kostnego: mikrokrania, kraniosynostoza, brachydaktylia), wole, niewydolność krążenia i obrzęki. Nadczynność tarczycy u matki wiąże się także ze zwiększonym ryzykiem wewnątrzłonowej śmierci płodu i zwiększoną śmiertelnością okołoporodową [11]. U 1–2% noworodków matek z chorobą Gravesa i Basedowa dochodzi do rozwoju autoimmunizacyjnej nadczynności tarczycy związanej z działaniem matczynych przeciwciał pobudzających receptor dla TSH mających zdolność przechodzenia przez łożysko. Objawy nadczynności tarczycy mogą pojawić się już w okresie płodowym. W rozpoznaniu pomocne jest badanie ultrasonograficzne (wole, tachykardia powyżej 160/min, przyspieszone dojrzewanie kości, zwiększona ruchliwość płodu) [5, 7, 11]. Do objawów noworodkowej nadczynności tarczycy należą: wole, tachykardia, niska urodzeniowa masa ciała, słabe przyrosty masy ciała, niepokój, pobudzenie psychoruchowe, wytrzeszcz, nadkomorowe zaburzenia rytmu, przyspieszenie wieku kostnego, przedwczesne zarośnięcie szwów czaszkowych, żółtaczka, hepatosplenomegalia, trombocytopenia, hipoprotrobinemia [5, 7]. Autoimmunizacyjna nadczynność tarczycy u noworodka związana z obecnością matczynych przeciwciał pobudzających receptor dla TSH ma charakter przejściowy, trwa zwykle 2–4 miesięcy i ustępuje wraz z zanikaniem przeciwciał anty-TSH-R w krążeniu dziecka. W przypadkach wymagających leczenia stosuje się tiamazol i wspomagająco propranolol [4, 5]. Rzadkimi przyczynami noworodkowej nadczynności tarczycy mogą być aktywujące mutacje genów receptora dla TSH lub białka Gsα. Defekty te mogą występować sporadycznie lub być dziedziczone autosomalnie dominująco. W tych przypadkach nadczynność tarczycy ma charakter trwały i wymaga leczenia radykalnego. Przyczyny te należy zawsze brać pod uwagę, w przypadku niemowląt, u których nadczynność tarczycy utrzymuje się po 4. [5, 7]. Konsekwencjami nadczynności tarczycy w okresie płodowym i/lub noworodkowym może być upośledzenie rozwoju intelektualnego związane z przedwczesnym zarastaniem szwów czaszkowych i małogłowiem [12]. Niedoczynność tarczycy Definicja Jest to zespół objawów związany z niedostateczną syntezą lub niedostatecznym działaniem hormonów tarczycy. Niedostateczna synteza hormonów tarczycy może wynikać z pierwotnej choroby tarczycy (pierwotna niedoczynność tarczycy) lub z zaburzeń w obrębie układu podwzgórzowo-przysadkowego (centralna/ośrodkowa niedoczynność tarczycy). Przyczyną niedostatecznego działania hormonów tarczycy może być ich nieprawidłowy transport do narządów docelowych lub defekt receptora dla hormonów tarczycy (zespół oporności na hormony tarczycy) [13].Wrodzona niedoczynność tarczycy W populacji noworodków rasy białej wrodzona niedoczynność tarczycy (WNT) występuje z częstością około 1:4000 urodzeń. WNT może mieć charakter trwały lub przejściowy [14]. Przyczyny wrodzonej niedoczynności tarczycy [7, 14, 15]: Pierwotna WNT Dysgenezja tarczycy (wady rozwojowe tarczycy, np. ektopia, aplazja, hipoplazja) Dyshormonogeneza (zaburzenia syntezy hormonów tarczycy związane z defektami enzymatycznymi lub receptorowymi) Podwzgórzowo-przysadkowa WNT Wady rozwojowe podwzgórza i/lub przysadki Uszkodzenia podwzgórza i/lub przysadki (np. poinfekcyjne, pokrwotoczne, związane z niedotlenieniem) Wielohormonalna niedoczynność przysadki uwarunkowana genetycznie Przejściowa WNT Noworodki matek z chorobą autoimmunizacyjną tarczycy z obecnością przeciwciał blokujących receptor dla TSH Polekowa związana ze stosowaniem u matki leków przeciwtarczycowych w ciąży Związana z nadmierną podażą jodu (amiodaron, jodowe środki kontrastowe, środki odkażające zawierające jod) Związana z niedoborem jodu w środowisku Najczęstszą przyczyną WNT na obszarach bez niedoboru jodu, do których należy także Polska, jest niedoczynność pierwotna spowodowana dysgenezją tarczycy. Stanowi ona około 90% przypadków WNT. W skali całego świata najczęstszą przyczyną WNT jest nadal niedobór jodu. Dyshormonogeneza może być związana z defektami enzymatycznymi, które mogą dotyczyć każdego z etapów syntezy hormonów tarczycy lub rzadziej z opornością tkanek obwodowych na hormony tarczycy (defekt lub brak receptora T3). Niedoczynność podwzgórzowo-przysadkowa występuje u około 5% dzieci z WNT i ma zwykle charakter łagodny. Przejściowa pierwotna WNT występuje znacznie rzadziej (1:11 000–1:40 000) i jest najczęściej związana z chorobą autoimmunizacyjną tarczycy u matki i przenikaniem przez łożysko przeciwciał blokujących receptor dla TSH [7, 14, 16]. Nieleczona lub rozpoznana z opóźnieniem WNT prowadzi do nieodwracalnego upośledzenia rozwoju umysłowego dziecka. Wielkość upośledzenia zależy od stopnia niedoboru hormonów tarczycy w okresie życia płodowego oraz od czasu trwania niedoczynności tarczycy po urodzeniu. Ważne jest wczesne postawienie rozpoznania i natychmiastowe rozpoczęcie leczenia (optymalnie najpóźniej do 14. doby życia). Ze względu na brak charakterystycznych objawów klinicznych WNT u noworodków i niemowląt ogromne znaczenie miało wprowadzenie badań przesiewowych obejmujących wszystkie noworodki. Objawy niedoczynności tarczycy pojawiają się zwykle stopniowo w ciągu pierwszych tygodni życia (ryc. 1). Najwcześniejszym objawem WNT jest przedłużająca się żółtaczka fizjologiczna [7, 14, 16]. Objawami świadczącymi o niedostatecznym stężeniu hormonów tarczycy już w okresie płodowym są zmiany w obrębie układu kostnego pod postacią braku jąder kostnienia w nasadzie dalszej kości udowej i nasadzie bliższej kości piszczelowej oraz niezarośnięte ciemię tylne [4]. W Polsce od 1995 roku wszystkie noworodki są objęte badaniami przesiewowymi w kierunku WNT. Badania te są prowadzone na podstawie oznaczania stężenia TSH we krwi pobranej na bibułę po 48 godzinach życia. Zgodnie z algorytmem obowiązującym w Polsce za wynik prawidłowy przyjmuje się stężenie TSH < 12 mIU/l. Wartości TSH ≥ 12 mIU/l uznaje się za podwyższone – jeśli stężenie TSH wynosi < 2 8 mIU/l wymagane jest ponowne pobranie krwi na bibułę, przy wartościach TSH ≥ 28 mIU/l dziecko jest wzywane do najbliższej poradni lub kliniki endokrynologii w celu weryfikacji rozpoznania i jak najszybszego rozpoczęcia leczenia. W przypadku nieprawidłowego wyniku TSH (≥ 12 mIU/l) w oznaczeniach wykonywanych z drugiej bibuły dziecko także jest wzywane do poradni lub kliniki endokrynologii [17]. Istotne jest, że badanie przesiewowe nie pozwala na zidentyfikowanie noworodków z podwzgórzowo-przysadkową niedoczynnością tarczycy. Lekiem z wyboru u dzieci z WNT jest L-tyroksyna podawana doustnie. Leczenie powinno być rozpoczęte najszybciej jak to możliwe, optymalnie nie później niż w 14. dobie życia. W przypadku WNT nie obowiązuje zasada stopniowego zwiększania dawki L-tyroksyny, podaje się od razu maksymalną zalecaną dawkę, wynoszącą w przypadku pierwotnej WNT 10–15 µg/kg/dobę. Leczenie monitoruje się, oznaczając stężenie fT4 i TSH – stężenie fT4 powinno być na górnej granicy normy, a TSH na dolnej granicy normy dla wieku. Zgodnie z obowiązującymi zaleceniami rozpoznanie WNT weryfikuje się, odstawiając preparat L-tyroksyny dopiero po ukończeniu przez dziecko trzech lat [14, 15, 16]. Ryc. 1. Objawy niedoczynności tarczycy u niemowląt z uwzględnieniem częstości występowania (%) [4] Nabyta niedoczynność tarczycy Przyczyny Nabyta niedoczynność tarczycy ma najczęściej charakter pierwotny i jest związana z przewlekłym autoimmunizacyjnym zapaleniem tarczycy, przebiegającym pod postacią wola (choroba Hashimoto) lub zanikowego zapalenia tarczycy [7, 13, 18]. Autoimmunizacyjna choroba tarczycy może być elementem autoimmunologicznego zespołu wielogruczołowego (APS). Zwiększone ryzyko wystąpienia autoimmunizacyjnej choroby tarczycy, przebiegającej z niedoczynnością lub rzadziej nadczynnością tarczycy, występuje u dzieci z zespołem Downa, Turnera, Klinefeltera, cukrzycą typu 1 i celiakią [7, 18, 19].Częstość występowania Częstość zachorowań rośnie wraz z wiekiem. U dzieci poniżej 4. nabyta niedoczynność tarczycy występuje sporadycznie, u dzieci w wieku szkolnym wynosi 1,2%. Szczyt zachorowań przypada na okres dojrzewania płciowego, z wyraźną przewagą dziewcząt [13, 18]. Objawy Jednym z najczęstszych i najbardziej charakterystycznych objawów niedoczynności tarczycy u dzieci jest zwolnienie tempa wzrastania. Objaw ten może wyprzedzać pojawienie się innych dolegliwości i zawsze powinien skłaniać lekarza do oceny funkcji tarczycy [18]. Objawy nabytej niedoczynności tarczycy [13, 18]: Zwolnienie tempa wzrastania Wole Przedwczesne/opóźnione dojrzewanie płciowe Senność Spowolnienie umysłowe Bradykardia Zaparcie Nietolerancja zimna Obniżona temperatura ciała Retencja płynów i przyrost masy ciała Sucha skóra Opóźnione odruchy ścięgniste głębokie Nabyta niedoczynność tarczycy może mieć przebieg subkliniczny (skąpoobjawowy) lub jawny. Subkliniczna niedoczynność tarczycy przebiega ze słabo wyrażonymi, dyskretnymi objawami klinicznymi i prawidłowym stężeniem hormonów tarczycy z nieznacznie podwyższonym stężeniem TSH (do 10 mIU/l). Rozpoznawanie Niezbędne jest oznaczenie stężenia TSH i fT4. W niedoczynności subklinicznej podwyższonemu stężeniu TSH towarzyszy prawidłowe stężenie hormonów tarczycy, natomiast w niedoczynności jawnej – obniżone. W przypadku niedoczynności tarczycy pochodzenia podwzgórzowo-przysadkowego stężenie TSH jest zwykle prawidłowe lub obniżone, czemu towarzyszy obniżone stężenie hormonów tarczycy. Potwierdzeniem przewlekłego autoimmunizacyjnego zapalenia tarczycy jest stwierdzenie podwyższonego miana przeciwciał przeciwtarczycowych (anty-Tg, anty-TPO lub anty-TSH-R) lub cech limfocytarnego zaplenia tarczycy w badaniu cytologicznym. W badaniu ultrasonograficznym stwierdza się hipoechogeniczną, niejednorodną tarczycę. Charakterystyczne jest opóźnienie wieku kostnego [13, 18].Leczenie Lekiem z wyboru jest L-tyroksyna. Zapotrzebowanie na L-tyroksynę zmienia się wraz z wiekiem dziecka i jest większe u dzieci młodszych. Celem leczenia jest zapewnienie prawidłowego wzrastania i rozwoju dziecka. Należy unikać stosowania zbyt wysokich dawek L-tyroksyny – u niemowląt może to prowadzić do przedwczesnego zarastania szwów czaszkowych i małogłowia, a u dzieci starszych do zaburzeń zachowania i pogorszenia osiągnięć szkolnych. W przypadku subklinicznej niedoczynności tarczycy decyzja o leczeniu powinna być podjęta indywidualnie [18]. Podsumowanie W prezentowanej pracy omówiono wszystkie najistotniejsze zagadnienia związane z nadczynnością i niedoczynnością tarczycy u dzieci do sześciu lat, z uwzględnieniem problemów okresu noworodkowego. Przedstawiono zasady rozpoznawania oraz postępowania. Ze względu na kluczową rolę hormonów tarczycy w procesie prawidłowego wzrastania i rozwoju dziecka ogromne znaczenie ma wczesne rozpoznawanie i właściwe leczenie zaburzeń funkcji tarczycy. Analiza przypadków klinicznych Przypadek 1. Dziewczynka w wieku pięciu lat i ośmiu miesięcy będąca pod opieką Kliniki Pediatrii i Endokrynologii WUM od około trzech lat z powodu nadczynności tarczycy. W wywiadzie w wieku około 2,5 lat przez kilkanaście tygodni luźne stolce, do kilku wypróżnień na dobę, słabe przyrosty masy ciała oraz niedokrwistość (Hb 10,8 g/dl, E 4,3 x 106/ul, MCV 75,1 fl). W rodzinie predyspozycja genetyczna w kierunku choroby trzewnej oraz autoimmunizacyjnego zapalenia tarczycy: ciotka dziewczynki leczona z powodu celiakii, u matki dodatnie miano przeciwciał przeciw transglutaminazie, bez rozpoznanej celiakii oraz choroba Hashimoto. Prowadząc diagnostykę różnicową dolegliwości występujących, u dziewczynki wykluczono chorobę trzewną, zakażenie pasożytnicze, w tym lambliazę oraz nietolerancję pokarmową. Po wykluczeniu przyczyn gastrologicznych wykonano oznaczenia hormonów tarczycy. Uzyskane wyniki wskazywały na nadczynność tarczycy: TSH 0,00 uIU/ml, podwyższone fT3 13,64 pg/ml i fT4 2,63 ng/dl. Stwierdzono także podwyższone stężenia przeciwciał anty-TPO 960,3 IU/ml (norma < 5,6) i anty-Tg 141,8 IU/ml (norma < 4,1). Dziewczynkę skierowano wówczas do Kliniki Pediatrii i Endokrynologii WUM w celu dalszego leczenia. Przy przyjęciu dziewczynka była w stanie ogólnym dobrym, bardzo aktywna, ruchliwa, w badaniu przedmiotowym stwierdzono gładką, wilgotną, aksamitną skórę, tachykardię do 160/min, bez wyraźnego zwolnienia czynności serca w nocy, nadal utrzymywały się luźne stolce z domieszką śluzu (5–6/dobę). W celu uzupełnienia diagnostyki oznaczono stężenie przeciwciał anty-TSH-R 25,53 IU/l (norma < 1,8). W badaniu ultrasonograficznym tarczyca wykazywała cechy zapalenia autoimmunizacyjnego – była niepowiększona, ale niejednorodna, o nieprawidłowej echogeniczności i zwiększonym przepływie. Rozpoznano nadczynność tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa, rozpoczęto leczenie tiamazolem i propranololem oraz preparatami żelaza w celu wyrównania niedokrwistości niedoborowej. Leczenie tiamazolem prowadzono około 2 lata i 9 miesięcy, stopniowo redukując dawkę tiamazolu. W czasie zmniejszania dawek tiamazolu konieczne było wprowadzen... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika "Opieka Farmaceutyczna" Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma ...i wiele więcej! Sprawdź NADCZYNNOŚĆ U DZIECKA: najświeższe informacje, zdjęcia, video o NADCZYNNOŚĆ U DZIECKA; nadczynność nadnerczy u dziecka Niedoczynność tarczycy; Depresja

Co to jest nadczynność tarczycy Nadczynność tarczycy to sytuacja, w której dochodzi do zwiększenia wydzielania hormonów tarczycy powyżej zapotrzebowania tkankowego. Wśród stosowanych pojęć należy wymienić: subkliniczna nadczynność: stężenie hormonów tarczycy jest prawidłowe (FT4, FT3 w normie) przy obniżonym stężeniu TSH jawna nadczynność: pełnoobjawowa nadczynność tarczycy, stężenie hormonów tarczycy jest podwyższone (FT4 i/lub FT3 powyżej normy) przy obniżonym stężeniu TSH tyreotoksykoza: ogólne pojęcie opisujące namiar hormonów tarczycy pochodzenia tarczycowego (nadczynność tarczycy) lub pozatarczycowego (przedawkowanie lewotyroksyny). Najczęściej chorują kobiety (około 10 razy częściej niż mężczyźni), a główną przyczyną nadczynności tarczycy jest wole guzkowe toksyczne. Polska różni się tym od krajów, w których od dawna podaż jodu była wysoka (np. Stany Zjednoczone) gdzie dominującą przyczyną nadczynności tarczycy jest choroba Gravesa. Oczekuje się, że z uwagi na wprowadzone od 1996 roku zarządzenie o powszechnym jodowaniu soli kuchennej (20-40 mg KJ /1 Kg), podobny trend wystąpi również w Polsce. Jakie są objawy nadczynności tarczycy Najczęstszymi objawami nadczynności tarczycy są: nerwowość, bezsenność, wzmożona potliwość, nietolerancja ciepła, kołatanie serca, męczliwość, osłabienie, utrata masy ciała pomimo wzrostu apetytu, częstsze wypróżnienia szczególnie wkrótce po posiłku, drżenie rąk, wypadanie włosów, zaburzenia miesiączkowania. Praktycznie tylko u pacjentów z chorobą Gravesa mogą występować objawy oczne, tzw. orbitopatia tarczycowa (omówiona bardziej szczegółowo w dziale dotyczącym choroby Gravesa). Mniej zaawansowany objaw ze strony oczu pod postacią niewielkiego poszerzenia szpary powiekowej i uniesienia górnej powieki (wrażenie wpatrywania się) może występować w każdej nasilonej postaci nadczynności tarczycy i ustępuje w trakcie jej leczenia. Tarczyca może być prawidłowych wymiarów, powiększona, miękka, guzowato zmieniona, bolesna lub nie. Objawy ze strony tarczycy zależą od etiologii nadczynności tarczycy. U pacjentów z subkliniczną postacią nadczynności tarczycy (obniżone stężenie TSH przy prawidłowych stężeniach FT4 i FT3) mogą występować dyskretnie zaznaczone objawy nadczynności: nieco przyspieszona czynność serca, częstsze migotanie przedsionków, niepokój. Ciężkość przebiegu nadczynności tarczycy zależy od wieku chorego, rodzaju choroby (choroba Gravesa, wole guzkowe toksyczne?), czasu trwania, współistniejących innych chorób obciążających. Generalnie najbardziej ciężkie postacie nadczynności tarczycy dotyczą przypadków pacjentów z chorobą Gravesa w okresie przełomu tarczycowego. U osób starszych z nadczynnością tarczycy może dominować osłabienie, apatia. Jakie badania należy wykonać celem diagnostyki nadczynności tarczycy W diagnostyce nadczynności tarczycy wykorzystujemy szereg badań, w tym: hormonalne, badanie przeciwciał, badanie ultrasonograficzne tarczycy. Szczegółowe informacje dotyczące badań tarczycy znajdują się w dziale poświęconym diagnostyce. Badania hormonalne. Typowym układem wyników u chorych z pierwotną jawną nadczynnością tarczycy jest obniżone stężenie TSH przy podwyższonych stężeniach FT4 i FT3 (w niektórych przypadkach podwyższone jest jedynie stężenie FT3). W większości przypadków stężenie TSH znajduje się poniżej dolnej granicy oznaczalności (TSH<0,05 mU/l). Czasami zaś stężenia wolnych hormonów tarczycy (FT4, FT3) są na tyle wysokie, że znajdują się powyżej górnej granicy oznaczalności. Bezwzględne wartości FT4 i FT3 nie są bezpośrednio równoważne z ciężkością przebiegu nadczynności tarczycy. Te same stężenia FT4 i FT3 u jednej osoby mogą być związane z przełomem tarczycowym a u innej z nieznacznie nasilonymi objawami nadczynności. Zdecydowany wzrost stężenia FT3 względem FT4 może świadczyć o poważniejszym przebiegu nadczynności tarczycy. W trakcie leczenia farmakologicznego nadczynności tarczycy, szczególnie w początkowym okresie monitorujemy jedynie stężenia wolnych hormonów (FT4,FT3). Wynika to z faktu, że stężenie TSH jest przez dłuższy czas obniżone i ulega zwiększeniu z opóźnieniem. Dlatego w pierwszym etapie leczenia możemy spotkać się z sytuacją, w której doszło już do obniżenia stężenia FT4 i FT3 nawet poniżej dolnej granicy normy przy nadal supresjonowanym stężeniu TSH (obniżonym stężeniu TSH). Badanie przeciwciał. U pacjentów z podejrzeniem autoimmunologicznej etiologii nadczynności tarczycy wykonujemy badanie przeciwciał przeciwtarczycowych. W tym przypadku stwierdzenie podwyższonego stężenia przeciwciał przeciwko receptorowi TSH (anty-TSHR) jest równoznaczne z rozpoznaniem choroby Gravesa. Obecność wysokiego stężenia przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie (anty-TPO) w przypadku utrudnionej dostępności do oznaczeń swoistych dla choroby Gravesa przeciwciał anty-TSHR upoważnia również do postawienia rozpoznania choroby Gravesa. Wyjątkiem jest szczególna postać choroby Hashimoto przebiegająca w początkowym etapie poprzez fazę nadczynności tarczycy (hashitoxicosis). Badanie ultrasonograficzne tarczycy. U każdego chorego musi zostać wykonane badanie usg tarczycy. Stwierdzenie typowego obrazu o obniżonej echogeniczności i wzmożonym przepływie naczyniowym świadczy o rozpoznaniu autoimmunologicznej etiologii nadczynności tarczycy. Obecność guzków przemawia za wolem guzkowym toksycznym nie wyklucza jednak guzkowej postaci choroby Gravesa (badaniem różnicującym jest ocena stężenia przeciwciał). Więcej o usg w dziale dotyczącym badania tarczycy. Pozostałe badania. Wśród ogólnych badań laboratoryjnych można u niektórych chorych stwierdzić: obniżone stężenie granulocytów w przebiegu ciężkiej nadczynności tarczycy, obniżone stężenie cholesterolu całkowitego i LDL, podwyższone stężenie transaminaz (ALT). W niektórych przypadkach wykonujemy uzupełniające badanie scyntygraficzne. Dotyczy to nastepujących sytuacji: ocena wielkości części zamostkowej tarczycy, kwalifikacja do leczenia 131J, różnicowanie niektórych postaci nadczynności tarczycy. Więcej informacji dotyczących diagnostyki tarczycy umieszczono w dziale „diagnostyka tarczycy”. Jak leczymy nadczynność tarczycy Leczenie pacjentów z nadczynnością tarczycy obejmuje: leczenie farmakologiczne leczenie jodem promieniotwórczym leczenie operacyjne. Leczenie farmakologiczne Leczenie farmakologiczne może stanowić jedyną formę postępowania u chorego z nadczynnością tarczycy (część chorych z chorobą Gravesa) lub być przygotowaniem do leczenia radykalnego (terapia jodem promieniotwórczym lub leczenie operacyjne). Do leków przeciwtarczycowych (tyreostatyków) należą: najczęściej stosowany tiamazol (metizol, thyrozol) i rzadziej stosowany propyltiouracyl (thyrosan). Leki te hamują produkcję hormonów w tarczycy. Wielkość dawki jest ustalana indywidualnie przez lekarza i zazwyczaj na początku terapii wynosi 30-40 mg tiamazolu/d lub 300-450 mg propyltiouracylu/d. Dobór dawki i rodzaj leku zależy od stopnia ciężkości nadczynności tarczycy, przyczyny nadczynności, czasu trwania leczenia, ewentualnych działań niepożądanych. Monitorowanie prowadzonego leczenia polega na okresowej kontroli lekarskiej z oznaczaniem początkowo jedynie wolnych hormonów tarczycy (FT4 i FT3, zazwyczaj wystarczy FT4). W późniejszym okresie kiedy uzyskujemy już stan eutyreozy dodatkowo oznaczamy i monitorujemy stężenie TSH. Istotnym problemem w trakcie leczenia tyreostatykami jest ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. W niektórych przypadkach ich wystąpienie związane jest z koniecznością zaprzestania dalszego leczenia tyreostatykiem. Są to przede wszystkim: spadek ilości granulocytów poniżej 500/mm3 (agranulocytoza) ostre zapalenie wątroby, ciężka ostra niewydolność wątroby, żółtaczka cholestatyczna Dla pacjenta najbardziej istotne jest zgłoszenie lekarzowi wystąpienia w trakcie prowadzonej terapii tyreostatykiem nagle pojawiającej się gorączki z towarzyszącym bólem gardła, osłabieniem co może być objawem agranulocytozy. Rozpoznanie agranulocytozy jest bezwzględnym wskazaniem do odstawienia tyreostatyku. Nieco częściej mogą się pojawiać mniej groźne objawy uboczne jak: świąd skóry, pokrzywka, bóle mięśni i stawów. Czasami wystarczy zamiana leku np. z tiamazolu na propyltiouracyl. Zazwyczaj leczenie nadczynności tarczycy uzupełniamy o podawanie propranololu. W 2009 pojawiły się pierwsze informacje o ciężkim powikłaniu jakie może wystąpić po propyltiouracylu: ciężkie uszkodzenie wątroby, ostra niewydolność wątroby, z których część prowadziła do zgonów. Powikłania występowały zarówno u osób dorosłych jak i dzieci. W związku z tym FDA (Food and Drug Administration) wdrożyła ostatnio nastepujące zalecenia dotyczące stosowania propyltiouracylu: należy pamiętać o możliwym wystąpieniu ciężkiego uszkodzenia wątroby w trakcie leczenia propyltiouracylem propyltiouracyl powinien zostać zarezerwowany jako lek jedynie w przypadku nietolerancji metimazolu propyltiouracyl można stosować w pierwszych 12 tygodniach ciąży w związku z częstszymi powikłaniami ze strony płodu po metimazolu (szczegóły w dziale o nadczynności tarczycy w ciąży) propyltiouracyl nie jest rekomendowany do stosowania u dzieci poza wyjątkowymi sytuacjami braku alternatywnego postępowania pacjent, u którego w trakcie prowadzonego leczenia propycilem wystąpią gorączka, utrata apetytu, nudności, wymioty, zmęczenie, świąd skóry, ściemnienie moczu, zażółcenie skóry lub białkówek oczu musi natychmiast skontaktować się z lekarzem Jak napisano na wstępie leczenie tyreostatykiem, prowadzone odpowiednio długo, może być jedyną formą terapii u pacjentów z chorobą Gravesa. W przypadku wola guzkowego toksycznego konieczne jest leczenie radykalne: leczenie radiojodem lub leczenie operacyjne. Leczenie jodem promieniotwórczym Leczenie 131J jest leczeniem radykalnym. Prowadzi ono do uszkodzenia komórek tarczycy w wyniku miejscowego działania pierwiastka promieniotwórczego (emisja promieniowania Beta). Wskazaniami do zastosowania terapii 131J w przypadku nadczynności tarczycy są: wole guzkowe toksyczne jako alternatywa do operacji tarczycy ( pacjenci starzy, z przeciwwskazaniami do leczenia operacyjnego, brak zgody na operację tarczycy, nieznacznie powiększona tarczyca z niewielkimi guzkami, guz gorący autonomiczny) choroba Gravesa w przypadku małego prawdopodobieństwa wyleczenia tyreostatykiem lub przeciwwskazań do takiego leczenia (alternatywnie leczenie operacyjne) choroba Gravesa w przypadku nawrotu nadczynności tarczycy po leczeniu tyreostatykiem (alternatywnie leczenie operacyjne) Przeciwwskazaniami do leczenia jodem promieniotwórczym są ciąża i karmienie piersią. Przez okres 6-12 miesięcy po zakończeniu terapii pacjentka nie powinna zachodzić w ciążę, a zalecenie antykoncepcji w przypadku mężczyzn wynosi 6 miesięcy. Dodatkowo przez okres około tygodnia osoba leczona nie powinna kontaktować się z małymi dziećmi i kobietami w ciąży. Leczenie radiojodem wymaga stosownego przygotowania pacjenta. Kilka dni wcześniej musi zostać przerwane leczenie tyreostatykiem, nadczynność tarczycy powinna być wcześniej względnie wyrównana, należy wykluczyć ciążę. Po przeprowadzonym leczeniu należy monitorować czynność tarczycy. Efektem przeprowadzonego leczenia może być: wystąpienie niedoczynności tarczycy trwała normalizacja czynności tarczycy pozostanie w fazie nadczynności tarczycy Uzyskanie niedoczynności tarczycy nie traktujemy jako powikłanie, ale efekt skutecznego leczenia dający większe szanse wyleczenia (tarczyca jest bardziej zniszczona) niż w przypadku prawidłowej czynności tarczycy po leczeniu 131J. Leczenie operacyjne Leczenie operacyjne jest leczeniem radykalnym do którego wskazaniami są: rozpoznanie lub podejrzenie nowotworu złośliwego tarczycy (wskazanie bezwzględne) wole guzkowe toksyczne jako alternatywa do leczenia jodem promieniotwórczym ( duże wole, duże guzy tarczycy, ucisk na tchawicę, brak skuteczności dotychczasowego leczenia jodem promieniotwórczym) choroba Gravesa w wybranych przypadkach jako radykalne leczenie po uzyskaniu eutyreozy ( bardzo duże wole z towarzyszącymi objawami uciskowymi na tarczycę) choroba Gravesa w przypadku nawrotu nadczynności tarczycy po leczeniu tyreostatykiem (wybrane sytuacje) lub nieskutecznym leczeniu jodem promieniotwórczym Wśród przeciwwskazań wymienić należy: brak przygotowania do operacji (utrzymująca się nadczynność tarczycy) niektóre obciążenia internistyczne (np. kardiologiczne, pulmonologiczne) Przed operacją chory musi zostać przygotowany tyreostatykiem do uzyskania fazy eutyreozy (prawidłowa czynność tarczycy). Przeprowadzenie operacji w okresie nadczynności tarczycy (dotyczy to głównie pacjentów z chorobą Gravesa) grozi wystąpieniem ciężkiego, potencjalnie śmiertelnego powikłania jakim jest przełom tarczycowy. Operacja tarczycy obarczona jest ryzykiem wystąpienia łagodnych lub poważnych powikłań. Do łagodnych powikłań pooperacyjnych należą głównie miejscowe powikłania w obrębie blizny (np. bliznowiec). Wśród ciężkich pooperacyjnych powikłań dwa najważniejsze to: niedowład lub porażenie jednej lub obu strun głosowych w wyniku okołooperacyjnego uszkodzenia jednego lub obu nerwów krtaniowych wstecznych. Może to prowadzić do chrypki a w krańcowych sytuacjach (porażenie obu strun głosowych) do bezgłosu. niedoczynność przytarczyc w wyniku ich przemijającego niedokrwienia (ustępuje po pewnym czasie) lub trwałego uszkodzenia (zazwyczaj wycięcia wraz z gruczołem tarczowym). Najbardziej znamiennym objawem niedoczynności przytarczyc jest spadek stężenia wapnia we krwi prowadzący do uciążliwych kurczów mięśni. Leczenie wymaga stałej suplementacji wapnia (zazwyczaj także preparatów witaminy D, magnezu) pod regularną kontrolą jego stężęnia we krwi. Pooperacyjna niedoczynność tarczycy nie jest traktowana jako powikłanie, ale jako przewidywany efekt prowadzonego leczenia. Wymaga stałej substytucji lewotyroksyną (zasady leczenia w dziale poświęconym niedoczynności tarczycy). protask

28 listopada 2022. Nadczynność tarczycy to najczęstsza choroba endokrynologiczna kotów. Przykładowo, w Stanach Zjednoczonych występuje nawet u 10% kotów w wieku powyżej 10. roku życia, a mówiąc szerzej – u 1,5-11,4% kotów w wieku geriatrycznym na całym świecie. Pierwsze doniesienia dotyczące nadczynności tarczycy pojawiły ^{Niekiedy zdarza się, że tarczyca wydziela nadmierne ilości hormonów. Prowadzi to do powstania choroby, jaką jest nadczynność tarczycy. Świadczą o niej charakterystyczne symptomy. Nie zawsze jednak objawy nadczynności tarczycy są jednoznaczne, nie zawsze pojawiają się jednocześnie i są takie same u każdego chorego. spis treści 1. Co to jest nadczynność tarczycy Przyczyny nadczynności tarczycy 2. Objawy chorej tarczycy Kołatanie serca, nerwowość Wole tarczycowe Wrażliwość na ciepło i chora tarczyca Jak poprawić kondycję paznokci? Łzawienie tarczycy Symptomy nadczynności tarczycy Dolegliwości skórne Przełom tarczycowy 3. Badania tarczycy rozwiń 1. Co to jest nadczynność tarczycy Nadczynność tarczycy jest chorobą, która charakteryzuje się nadmiernym wydzielaniem hormonów tarczycy. Jej objawy są dość dokuczliwe, może dodatkowo powodować wiele powikłań, z których najgroźniejszy to przełom tarczycowy. Zobacz film: "Jak objawia się nadczynność i niedoczynność tarczycy?" Nadczynność tarczycy, inaczej hipertyreoza (łac. hyperthyreosis lub hyperthyreoidismus) ma miejsce, gdy tarczyca wydziela nadmierną ilość hormonów: tyroksyny (T4), kalcytoniny i trijodotyroniny (T3). Hormony te są bardzo istotne, gdyż wpływają na funkcjonowanie większości tkanek w ciele człowieka. Wpływają na produkcję ciepła i metabolizm. Funkcjonowanie tarczycy jest kontrolowane przez przysadkę mózgową, która uwalnia TSH (hormon tyreotropowy) i pobudza tarczycę, aby wydzielała hormony T3 oraz T4. Nadczynność tarczycy polega na przeroście gruczołu tarczycowego, któremu towarzyszy przyspieszenie akcji serca i wytrzeszcz gałek ocznych. Nadczynność tarczycy jest częstą chorobą endokrynologiczną, dotyczy 1-2% dorosłych osób. Choroba ta dotyka przede wszystkim kobiety w wieku 20-40 lat, rzadko chorują na nią dzieci. Tak jak w przypadku innych chorób, tak i w nadczynności tarczycy, bardzo ważne jest rozpoznanie objawów. Zmiany zachodzące w gruczole nie są bowiem widoczne gołym okiem. Jednym z najważniejszych objawów nadczynności tarczycy jest utrata masy ciała w szybkim tempie. Osoba chora stale odczuwa głód i mimo, że często je, jego waga się nie zmienia. Przyczyny nadczynności tarczycy Wśród przyczyn nadczynności tarczycy wymieniamy: choroby zapalne tarczycy, wole rozlane toksyczne, wole guzkowe toksyczne, choroba Gravesa–Basedowa, podostre zapalenie tarczycy (pierwsza faza choroby de Quervain), autoimmunologiczne przewlekłe zapalenie tarczycy (pierwsza faza choroby Hashimoto), guzy trofoblastu, guzy przysadki mózgowej, które wydzielją TSH, przyjmowanie nadmiernej ilości jodu np. w suplementach (Jod-Basedow), nadmierne dawki hormonów tarczycy (Thyreotoxicosis factitia). Innym istotnym czynnikiem ryzyka jest płeć żeńska, ponieważ nadczynność tarczycy jest diagnozowana aż pięć razy częściej niż u płci męskiej. 2. Objawy chorej tarczycy Najczęstszymi objawami nadczynności tarczycy są: kołatanie serca, nerwowość, wole, drżenie rąk, duszność, biegunki, osłabienie oraz pieczenie i łzawienie oczu. Kołatanie serca, nerwowość Jednym z ważniejszych objawów nadczynności tarczycy jest też nerwowość, niestabilność emocjonalna, drażliwość. Osoby cierpiące na nadczynność tarczycy są ciągle rozdrażnione, wpadają w złość, nie potrafią się skoncentrować. Objaw ten nasila się, gdy chory musi sprostać wielu obowiązkom czy to rodzinnym, czy zawodowym. Osoba z nadczynnością może też uskarżać się na zbyt szybkie zmęczenie, które połączone jest z kołataniem serca. Objaw ten może być szczególnie niebezpieczny – istnieje ryzyko, że przekształci się w migotanie przedsionków, które z kolei doprowadzi do niewydolności serca. Wole tarczycowe Pojawia się w zaawansowanym etapie choroby. Jest to widoczny objaw nadczynności tarczycy – gruczoł tarczycowy jest powiększony, jeżeli znacznie, mogą pojawić się trudności w oddychaniu, przełykaniu pokarmów, uczucie ucisku w okolicach szyi ("za ciasny kołnierzyk"). W przypadku nadczynności tarczycy mówi się o wolu guzkowym toksycznym – guzki wytwarzają dużą ilość hormonów tarczycy, stąd ich nadmiar w organizmie. Wrażliwość na ciepło i chora tarczyca Objawami nadczynności tarczycy są również nadmierna potliwość i nadwrażliwość na ciepło. W nadczynności tarczycy organizm chorej osoby przyspiesza metabolizm, przez co organizm wytwarza więcej ciepła i aby się go pozbyć, poci się. Osoba chora stale ma wilgotne dłonie, jest to dosyć charakterystyczny objaw. Osoba chora bardzo źle znosi upały, w okresie zimowym zaś nie marznie, jego ubiór jest więc stosunkowo lekki. Zwykle cierpi na wzmożone pragnienie, które towarzyszy mu niezależnie od pory roku i pogody. Jak poprawić kondycję paznokci? Osobom chorym pogarsza się kondycja paznokci i włosów - włosy stają się rzadkie i cienkie, bardzo trudno je ułożyć. Paznokcie stają się ciemniejsze, mają nierówną powierzchnię i są łamliwe. Warto sprawdzić, czy przyczyną takiego stanu rzeczy jest tylko tarczyca, czy też mają na to wpływ również inne dolegliwości. Łzawienie tarczycy U chorych na niedoczynność tarczycy łzy pojawiają sie zwykle przy ostrym świetle i wietrze. Oczy mogą boleć, piec. Chorzy mogą odczuwać wrażenie "piasku pod powiekami", obraz bywa podwójny lub zamazany. Po konsultacji lekarskiej można zastosować tzw. sztuczne łzy. W dni słoneczne może przynieść ulgę noszenie ciemnych okularów przeciwsłonecznych. Nadczynność tarczycy może także dawać objawy trudne do zauważenia. Mówimy wtedy o utajonej (subklinicznej) postaci nadczynności tarczycy. Symptomy nadczynności tarczycy Objawami nadczynności tarczycy są również: drżenie rąk, duszność, biegunki (związane z przyspieszoną przemianą materii), łzawienie, pieczenie oczu, osłabienie mięśni nóg. Dolegliwości skórne Dolegliwości skórne, przy nadczynności tarczycy pojawiają się na stopach i podudziach czerwone, mocno swędzące plamy. Nogi nad kostkami mogą być opuchnięte. Przełom tarczycowy Bardzo rzadkim, ale niestety najgroźniejszym powikłaniem nadczynności tarczycy jest tzw. przełom tarczycowy, inaczej mówiąc nasilenie objawów nadczynności tarczycy. Stan ten jest bezpośrednim zagrożeniem życia, gdyż może prowadzić do zapaści krążeniowej, a w konsekwencji do śmierci. 3. Badania tarczycy Aby zdiagnozować nadczynność tarczycy trzeba wykonać badanie poziomu hormonów T3, T4, TSH. Może być konieczne również wykonanie badania USG tarczycy, dzięki któremu lekarz będzie mógł ocenić rozmiar guzków tarczycowych. Lekarz może też zlecić wykonanie biopsji, by stwierdzić, czy guzki te są złośliwe. Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy}

tyroksyny (FT4) – wzrost stężenia wskazuje na nadczynność, a spadek na niedoczynność; FT4 to główny hormon produkowany i wydzielany przez tarczycę; przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie (anty-TG) – wysokie stężenie wskazuje na choroby tarczycy, takie jak Hashimoto czy Gravesa-Basedowa; u zdrowych przeważa niskie stężenie;

Dobry Wieczór wykonałem dziś badanie krwi (kortyzol, testosteron) testosteron jest w normie, martwi mnie kortyzol, bo wynik na tą godzinę wynosi 12,8 gdzie zakres referencyjny w godzinach porannych od 6-10 jest 4,82-19,5. Za to w godzinach popołudniowych 16-20 zakres referencyjny 2,47-11,9. Poza tym co mnie zaskoczyło mam nadczynność tarczycy, gdzie zazwyczaj brałem letrox 50 jedną tabletkę na czczo rano na pierwotną niedoczynność tarczycy i tsh było w normie, objawy nadczynności się niestety sprawdzają duża potliwość, uczucie gorąca (bez gorączki na szczęście) ale z drugiej strony źle znosi mój organizm uczucie zimna. Oprócz tego jestem osobą z nadwagą/otyłością. Psychicznie czuje się lepiej, fizycznie gorzej, bo dochodzi do tego refluks uporczywy gdzie obecnie biorę prokit jedną rano i drugą w południe tabletkę i zulbex na wieczór jedną tabletkę. Bardzo długo biorę leki od Psychiatry, mam rentę. Leki te są zmieniane zważywszy na fakt, że mój organizm źle je toleruje (układ mój moczowy bardzo źle, to znosi pomimo raz dobrego wyniku, a raz złego, a proszę mi wierzyć Szanowni Państwo, że wykonałem mnóstwo badań na Fundusz zdrowia i w tym prywatnie, obecnie jest lepiej, chociaż nieidealnie z tym układem moczowym, pije wodę,) Na ten moment przyjmuję latudę lek dwie tabletki na wieczór (biorę ten lek na schizofrenię, ale mam też stwierdzone zaburzenia nerwicowe) może to jest przyczyną? Bo jak byłem na diecie i trenowałem, byłem bardzo systematyczny i tym samym zdeterminowany na wynik, to były efekty schudłem i było dobrze. Teraz znów przytyłem mniej się ruszam po prostu, to stawiam sam za główną przyczynę niestety, a na moim przykładzie samą dietą nie schudnę. Dieta w większości jest taka sama i nadal mam silną wolę chociaż nie jest, to specjalistyczna dieta niestety. Prośba o ocenę wyniku i poradę jeżeli będzie to możliwe. Czy jest możliwy pomiar badania w moczu na kortyzol całodobowy? Może wtedy miałbym pewność, że ten wynik jest w 100 procentach miarodajny, bo podobno czeka się na wynik od 1 do 21 dni. Czy warto zbadać poziom neuroprzekaźników w organizmie i czy jest, to finansowane przez Fundusz, a może PFRON? Z tego względu, że jestem Osobą niepełnosprawną umiarkowanie i faktem jest, to, że mam skłonności do melancholii/depresji czy nadwrażliwości - Osoby wysoko wrażliwe należę do takich Osób niestety, czuję się samotny, a nie mogę zmienić otoczenia - mieszkam z Rodzicami w dodatku jeszcze ze względu na sytuację, która jest na Świecie i w Polsce, to może rosnąć, ale też mam powody do doceniania i wdzięczności, to mnie wzmacnia między innymi, bo nie tylko, to. Chcę prostu bardziej świadomym swojego układu nerwowego i siebie. Wyniki testu darmowego neuroprzekaźników Dopamina odpowiada za przyjemność deficyt 72 % Acetyholina odpowiada za naukę deficyt 72% i co mnie zmartwiło GABA neurotransmiter spokoju, deficyt 82 % Serotonina odpowiada za nastrój deficyt aż 88 %. Test niestety potwierdza stan faktyczny mojego organizmu, wolałbym, to jednak potwierdzić badaniami neuroprzekaźników ku temu stąd prośba o pomoc. Wracając do tematu tarczycy mam ponowne badanie Tsh kontrolne zrobić za mniej więcej 6 tygodni i wtedy się okażę czy letrox 50 pół tabletki, a nie jedna da efekt w postaci lepszego wyniku Tsh i tym samym wyrównania poziomu tarczycy w organiźmie. Pozdrawiam i dużo zdrowia dla Państwa zwłaszcza w trudnych obecnie czasach dla Wszystkich. Mężczyzna 31 lat. Nadczynność tarczycy Nadczynność tarczycy jest jedną z najczęstszych chorób endokrynologicznych; dotyczy ok. 1–2% dorosłych w Polsce. Chorują głównie kobiety w wieku 20–40 lat, natomiast rzadko zdarza się u dzieci.

jeśli lekarz nełrolog stwierdzil u mojego dziecka naczynnosc tarczycygdzie musze sie z nim zglosic i jakie badania zrobic KOBIETA, 28 LAT ponad rok temu Nadczynność tarczycy Pediatria Dziecko Fakty o zdrowiu - Oburęczne dzieci bardziej nadpobudliwe? Lek. Izabela Ławnicka 82 poziom zaufania Witam! Proszę udać się do specjalisty endokrynologa dziecięcego, który pokieruje procesem diagnostyczno-leczniczym. 0 redakcja abczdrowie Odpowiedź udzielona automatycznie Nasi lekarze odpowiedzieli już na kilka podobnych pytań innych znajdziesz do nich odnośniki: Badanie dziecka przy szybkim przybieraniu na wadze – odpowiada Lek. Jacek Ławnicki Omdlenia i szmery na sercu u dziecka – odpowiada Lek. Izabela Ławnicka Wynik prolaktyny przed i po obciążeniu – odpowiada Lek. Jacek Ławnicki Jak walczyć z zatkanym nosem u 4-latka? – odpowiada Lek. Jacek Ławnicki Wymioty po mleku u 1,5-rocznego dziecka – odpowiada Lek. Jacek Ławnicki Jak pomóc dziecku z chorobą Hashimoto? – odpowiada Lek. Jacek Ławnicki Krwawienia międzymiesiączkowe – odpowiada Lek. Jacek Ławnicki Niedoczynność tarczycy i niska temperatura ciała u dziecka – odpowiada Lek. Tomasz Budlewski Diagnostyka kostniaka w Polsce – odpowiada Lek. Jacek Ławnicki Biegunka od 3 dni u 2-latka – odpowiada Lek. Izabela Ławnicka artykuły Endokrynolog - kim jest i czym się zajmuje? Jakie choroby leczy endokrynolog? Endokrynolog jest lekarzem specjalistą, do którego Niskorosłość - czym jest, przyczyny, diagnostyka, leczenie Niskorosłość, zwana również niedoborem wzrostu, mo Jak przyjmować leki na tarczycę? Zapytaliśmy specjalistę Przyjmowanie leków na niedoczynność tarczycy jest

. 308 231 274 213 287 217 252 341

nadczynność tarczycy u dziecka forum